pindos1

Ο καιρoς στο Βoϊο

 

Μετεωρολογικοι δεικτες

Δείκτης Πυρκαγιάς

Δείκτης Ομίχλης

ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

Ο Τάλιαρος και ο Ρόλος του στον Εμφύλιο

E-mail
Σκέψου πριν εκτυπώσεις...

Ο Τάλιαρος και ο Ρόλος του στον Εμφύλιο

Το Δυτικότερο τμήμα του Βοΐου βαθιά μέσα στις χαράδρες της Βόρειας Πίνδου αποτελεί ο Τάλιαρος. Ο κύριος κορμός του ξεκινάει από το Επταχώρι και καταλήγει μεταξύ Δοτσικού και Καλλονής, όμως ένα παρακλάδι του φθάνει Νότια μέχρι κάτω στη Βασιλίτσα και στα χωριά του Ζιάκα. Είναι ένα παράξενα μακρόστενο βουνό, που μοιάζει παντού ίδιο, με συνεχόμενες απότομες καμπυλωτές πλαγιές, σαν ένα τεράστιο ερπετό που στριμώχτηκε μεταξύ των μεγάλων οροσειρών. Το πλάτος του είναι μικρό, όμως το μήκος του ξεπερνάει τα 20 χλμ. Κορυφή του είναι ο Θανασούλας με υψόμετρο τα 1547 μέτρα. Ενώνει το Βόιο με το Σμόλικα και περιπλέκει ακόμη περισσότερο την πολύπλοκη γεωμορφολογία της περιοχής. Κινείται παράλληλα με το χαμηλό τμήμα του κυρίως κορμού του Βοΐου, Νότια του Ζουπανιώτικου Αηλιά. Από τον Τάλιαρο πηγάζουν τέσσερα κρυστάλλινα ρέματα. Από την Ανατολική του πλευρά κυλάει το Επταχωρίτικο ρέμα και το ρέμα Καψάλια, με τις ιαματικές πηγές του στην τοποθεσία Μπάνια Πενταλόφου, ή Λουτρά Κατσίκα. Πιο κάτω τα Καψάλια σχηματίζουν το Παλιομάγερο, τον μεγαλύτερο τροφοδότη του ποταμού Πραμόριτσα. Από τη Δυτική πλευρά ξεκινούν οι Βόρειες πηγές του Βενέτικου και το Ζουζουλιώτικο ρέμα, το οποίο χύνεται στον Σαραντάπορο. Λόγω των απέραντων δασών από οξιές, έλατα και πεύκα και εξαιτίας της απομονωμένης θέσης του, μακριά από οικισμούς, δρόμους, αποτελεί καταφύγιο άγριων ζώων, όπως της αρκούδας, του λύκου, του αγριογούρουνου και του ζαρκαδιού. Τα μεικτά αυτά δάση τον καλύπτουν σχεδόν ολόκληρο, προσφέροντας ένα μαγικό τοπίο, ειδικά κατά το Φθινόπωρο μιας και το βουνό παίρνει πάνω από δέκα διαφορετικές αποχρώσεις. Οι κάτοικοι της περιοχής, όταν θέλουν να μιλήσουν για έναν άγριο και πυκνοδασομένο τόπο τον παρομοιάζουν πάντα με τον Τάλιαρο.

Τον διασχίζει κάθετα το μονοπάτι Ε6, που ενώνει τον Πεντάλοφο με το γεφύρι της Ζούζουλης, όμως σε πολλά σημεία έχει χαθεί μέσα στην πυκνή βλάστηση. Παλιότερα εδώ υπήρχε ένα όμορφο μικρό χωριό, ο Τσέρος, που βρίσκονταν κοντά στο Δίλοφο, όμως δεν γλίτωσε και αυτό από τη μανία των επιδρομέων. Οι παλιοί του κάτοικοι κατέληξαν κατατρεγμένοι στο Δίλοφο και στο Κριμήνι. Στους πρόποδες του Τάλιαρου σώζεται το Μοναστήρι του Αγ. Γεωργίου και ο ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, δύο μνημεία μοναδικής τέχνης. Μπορεί κανείς να τα επισκεφθεί εύκολα πλέον και να θαυμάσει την άγρια Δυτική πλευρά του βουνού μέσω του νέου δρόμου που ανοίχτηκε με στόχο να ενώσει το Επταχώρι με το Δοτσικό.

Η τοποθεσία του Τάλιαρου αποδείχτηκε ιδανική για καταφύγιο όχι μόνο της άγριας ζωής, αλλά κι ενός ολόκληρου στρατού. Εδώ, όπως και στον Ζουπανιώτικο Αηλιά, είχε οργανωθεί η γραμμή άμυνας του Δημοκρατικού Στρατού στα μαύρα χρόνια του Εμφυλίου, μιας και τα δύο αυτά βουνά δεσπόζουν στο Βόιο, ενώνονται και φράζουν το δρόμο προς το Γράμμο. Μέσα στα πυκνά δάση είχε στρατοπεδεύσει αόρατη από παντού μία ολόκληρη Ταξιαρχία με δύναμη 600 ανδρών, οι μισοί από τους οποίους βρίσκονταν στον αυχένα του Λυκοκρεμάσματος, τη μοναδική τότε δίοδο για το Επταχώρι, και οι άλλοι μισοί στα υψώματα του Δοτσικού. Παρόλη την ισχυρή οχύρωση, η άμυνα δεν άντεξε και στις 2 Ιουλίου του 1948 ο Τάλιαρος εγκαταλείφτηκε μετά από σφοδρή μάχη. Από τότε έχει παραμείνει ένας τόπος απομονωμένος, άγριος και άγνωστος, σχεδόν παρθένος από οποιαδήποτε ανθρώπινη δραστηριότητα, κρύβοντας καλά στα σπλάχνα του τις άσχημες μνήμες εκείνου του τραγικού πολέμου. Τριγύρω υπάρχουν ακόμη τα σημάδια από τα ορύγματα των πολυβολείων, τα ξεκλαρισμένα δέντρα και οι λακκούβες που είχαν ανοίξει οι καταιγιστικοί βομβαρδισμοί των αεροπλάνων και των οβίδων.

 

Το Σεπτέμβριο του ’49 οι μεγάλες τάξεις του Δημοτικού σχολείου Πενταλόφου επιβιβαστήκαμε σε στρατιωτικά αυτοκίνητα που μας ανέβασαν στην τοποθεσία ‘‘Τρία Αλώνια’’, κάτω από τον Τάλιαρο. Παρακολουθήσαμε την εκτέλεση των εργασιών του δημόσιου δρόμου που κατασκευάζονταν για να ενώσει τον Πεντάλοφο με το Επταχώρι. Έγινε μια σύντομη αναφορά για τις σφοδρές μάχες που είχαν διεξαχθεί το προηγούμενο Καλοκαίρι στα υψώματα αυτά. Οι ήχοι από το κροτάλισμα των πολυβόλων και τις εκρήξεις των οβίδων ήταν πια για εμάς μια ανάμνηση. Απολαμβάναμε το υπέροχο τοπίο. Μυρωμένος έφτανε στο πρόσωπό μας ο αέρας από το ρετσίνι των κωνοφόρων. Περάσαμε κι από τη βρύση κι ήπιαμε με τις χούφτες μας κρύο νερό. Ευφρανθήκαμε. Το μεγαλείο της φύσης και η απουσία των ανθρώπων έκανε έντονη την παρουσία του Θεού. Για εμάς, τα παιδιά του πολέμου, αυτή η εκδρομή είχε κάτι το ιδιαίτερο.

Απόσπασμα από το βιβλίο ‘‘Ένα Χωριό στον Εμφύλιο’’

 

 

logo-icon xrimatodotisi periferia unikepe_logooikologiki